Ngày nay với sự phát triển không ngừng của ngành logistics, vận chuyển đường biển đang chiếm trên 80% khối lượng thương mại.

Xuất phát từ nhu cầu hàng hóa, ngành vận chuyển đường biển đã phân thành nhiều hình thức vận chuyển cũng như có các loại tàu chở hàng đặc thù, phục vụ cho từng chức năng riêng.

*) Tàu container

Là tàu chở hàng hóa mà các loại hàng hóa được đóng trong container. Ngày nay việc vận chuyển hàng hóa bằng container trên thế giới đã trở nên phổ biến và được coi là phương thức vận chuyển hàng hóa bằng đường biển chủ yếu của thị trường, với ưu điểm đảm bảo tính an toàn cho hàng hóa, tránh hư hỏng, tổn thất, tạo thuận tiện cho việc tích hợp các phương thức vận tải khác nhau.

Sức tải của tàu container được đo bằng đơn vị tương đương hai mươi feet (TEU). Tải trọng điển hình là sự pha trộn của các container tiêu chuẩn ISO 20 feet và 40 feet (2 TEU), với ưu thế thuộc về kích cỡ 40 feet. Ngày nay, khoảng 90% hàng hóa không phải là hàng rời trên toàn thế giới được vận chuyển bằng tàu container. Tàu container lớn nhất thế giới hiện nay: HMM Algeciras với sức chứa tối đa của con tàu này là 24.000 TEU thuộc hãng tàu Huyndai. Con tàu có chiều dài 399,9m và rộng 61,03m. Diện tích sàn tàu lên tới hơn 24.000m2, tương đương với diện tích của 3,5 sân bóng đá tiêu chuẩn.

*) Tàu chở hàng rời (hàng xá, hàng bách hóa, thiết bị, …)

Hàng rời có thể được hiểu là hàng chở xô, và hàng bách hóa thông thường khác được đóng thùng, đóng bao hay đóng gói.

Đối với hàng hóa loại này sẽ được trực tiếp chứa thông qua các khoang hàng của xe tải, tàu hỏa hoặc tàu thủy.

Tàu chở hàng rời là loại tàu có công suất hoạt động rất lớn trong việc vận chuyển hàng hóa trên thế giới. Loại tàu này có thể giúp vận chuyển những hàng hóa ở dạng thô, khô (bulk cargo) như: than đá, lưu huỳnh, quặng sắt, hàng nông sản, phế liệu không đóng thùng hay bao kiện. Những loại hàng này sẽ được chứa trực tiếp vào các khoang hàng chống thấm nước của tàu. Đây là loại tàu một boong, có cấu trúc vững chắc, có két hông và két treo ở hai bên mạn hầm hàng để làm giảm mặt thoáng hầm hàng và dễ điều chỉnh trọng tâm tàu khi cần thiết.

Tàu chở hàng rời thường phân chia theo trọng tải tàu như sau:

• Handysize: 20000DWT- 40000DWT
• Handymax: 40000DWT- 50000DWT
• Supramax: 50000DWT- 60000DWT
• Panamax: 60000DWT- 80000DWT
• Post-Panamax: (Baby capers) < 125000DWT
• Capesize: 125000- 200000DWT

*) Tàu chở hàng lỏng (dầu, hóa chất, khí hóa lỏng …)

Là loại tàu được thiết kế để vận chuyển hàng hóa ở dạng chất lỏng, điển hình là tàu chở dầu thô, tàu chở hóa chất, tàu chở khí đốt hóa lỏng, tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng ngoài ra còn có tàu chở rượu, nước, … Trong tổng số tàu buôn trên thế giới, tàu chở hàng lỏng chiếm 30% thị phần trên thị trường.

Thân tàu có kết cấu vững chắc, được chia thành nhiều khoang riêng biệt để chứa hàng lỏng, vừa để cân bằng tàu, vừa để ngăn không cho dầu chảy ra ngoài trong trường hợp có tai nạn. Việc bơm và hút chất lỏng chủ yếu được thực hiện bởi hệ thống máy bơm và đường ống lắp trên mặt boong và trong khoang chứa. 

Loại tàu này có thể có trọng tải lớn lên đến 500.000 DWT, chiều dài trên 400 m, chiều rộng trên 65 m.

*) Tàu Ro-Ro

Roro là từ viết tắt từ cụm từ tiếng anh Roll on/Roll of. Tàu được thiết kế để vận chuyển các loại hàng hóa có bánh xe, có thể vận hàng được như xe ô tô, rơ móc, toa tàu hỏa… Với các cầu dẫn thường được trang bị ở đuôi và bên mạn tàu, hàng hóa là các phương tiện tự hành có thể lên và xuống một cách dễ dàng. Đặc điểm đặc trưng của các loại tàu RoRo là tàu có dạng hình khối đồ sộ, thượng tầng chạy suốt bịt kín cả chiều dài lẫn chiều rộng của tàu.